Krzysztof Sokolovski →

Materia ożywiona, materia nieożywiona

2019, lewkas, tusz, złocenie, deska rzeźbiona, kowczeg, 97 x 35 cm (ID: 4040)

Niedostępne

Kowczeg – płytkie wgłębienie w środkowej części przedniej strony deski. W języku cerkiewnosłowiańskim słowo kowczeg oznacza arkę i nawiązuje do Arki Przymierza. Wskazywać to ma na sakralny charakter samego obrazu jako pewnego rodzaju relikwii. W kowczegu umieszczano zasadniczy obraz, a na skraju deski, zwanym polem ikony – małe sceny i postaci świętych (klejma) lub napisy. Często też pole pozostaje puste, lub część obrazu wchodzi na nie z kowczegu (np. aureola). Niewielką krzywiznę pomiędzy polem ikony a kowczegiem, nazywa się łuzgą.

Lewkas (gesso) – (od greckiego słowa leukos, czyli biały), grunt klejowo-kredowy stosowany w malarstwie tablicowym oraz w pozłotnictwie. Na ikonę nakłada się go na gorąco, zazwyczaj w około dwunastu warstwach. Jedna warstwa na jeden dzień. Modlitwa rytuału kieruje wtedy swą uwagę na Apostołów (jeden dla każdej warstwy). Przypomina o ich czynach i prosi o wstawiennictwo.